Bọ chét là loài động vật nhảy cao kỉ lục với khả năng "búng người" lên cao gấp 100 lần chiều cao của chính mình.
Nhà ai nuôi chó, mèo có bọ chét chắc chắn sẽ hiểu rõ hơn ai hết lũ bọ đáng ghét ấy nhảy nhanh đến thế nào (nhảy cao gấp 100 lần chiều cao bản thân nó với tốc độ gần 2m/s). Nhưng bạn có biết làm thế nào để chúng nó nhún nhảy nhanh, cao và xa đến vậy?
Tưởng rằng chuyện nhỏ hơn con thỏ, nhưng cách nhảy của loài bọ chét từ xưa đến nay vẫn là một bí ẩn to đùng chưa có lời giải bởi chúng di chuyển quá nhanh đến nỗi không một thiết bị ghi hình nào có thể chớp kịp và tua chậm lại.
Do đó, biện pháp thay thế duy nhất của các nhà khoa học bấy giờ là nghiên cứu các bộ phận cơ thể của con bọ chét đã “ngoẻo”.
Những nghiên cứu đó cùng các thiết bị quay phim tốc độ cao cũ kỹ đã hé lộ rằng lũ bọ chét này sử dụng lực bật từ một bộ phận tương tự như chiếc lò xo trong cơ thể chúng.
Tuy nhiên cách loài bọ chét bật khỏi mặt đất vẫn là một câu hỏi ngỏ cho tới ngày 10 tháng 2 vừa qua, khi hai nhà nghiên cứu Gregory Sutton và Malcolm Burrows thuộc đại học Cambridge, Anh công bố kết quả nghiên cứu của mình sau khi quay phim chúng với thiết bị công nghệ cao và thực hiện những tính toán cần thiết.
Bọ chét với cặp chân dài “siêu mẫu” nhảy bằng ngón chân hay khuỷu chân?
Cơ chế nhảy của con bọ chét là: lực từ “lò xo” trong ngực được nén xuống khuỷu chân (Trochanter) sau đó truyền xuống cẳng chân vốn hoạt động như những chiếc đòn bẩy nhiều khớp nối, rồi dồn xuống ngón chân (Tarsus) và 1,2,3… alê hấp!
Và chỉ có cẳng chân của con bọ chét là tiếp xúc với đất, còn khuỷu chân của nó hoàn toàn không chạm đất, điều đó chứng tỏ bọ chét nhảy chủ yếu bằng cẳng chân chứ không phải bằng khuỷu chân như một số phỏng đoán trước đây.
Bên cạnh đó, ta cũng có thể dễ dàng nhận thấy cẳng chân của chúng có khá nhiều lông lá giúp chúng bám chắc vào bề mặt tiếp xúc trong khi khuỷu chân hoàn toàn “láng mịn”.
Như vậy, bí mật nhảy nhanh, cao, xa của bọ chét nằm ở cơ chế sử dụng chân sau với cực nhiều khớp nối hoạt động như chiếc đòn bẩy, giúp tăng sức bật xa của chúng trên mặt đất hoặc trên lông thú.
Khám phá này đã kết thúc hơn 40 năm tranh cãi của các nhà khoa học về việc con bọ chét nhảy bằng ngón chân hay khuỷu chân. Đồng thời, nó cũng đóng góp một phần không nhỏ trong nghiên cứu chế tạo robot, giúp cho các nhà khoa học sáng tạo ra những con robot có thể nhảy cao và xa như côn trùng trong tương lai.
No comments:
Post a Comment